Hẹp ống sống thắt lưng là một trong những bệnh lý cột sống thường gặp ở người trung niên và cao tuổi. Bệnh xảy ra khi ống sống – nơi chứa tủy sống và rễ thần kinh – bị thu hẹp, gây chèn ép và ảnh hưởng đến khả năng vận động. Việc hiểu rõ hẹp ống sống thắt lưng là gì, nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị sẽ giúp phòng ngừa và xử lý kịp thời.
1. Hẹp ống sống thắt lưng là gì?
Ống sống là một khoảng trống chạy dọc theo cột sống, chứa tủy sống và dây thần kinh. Khi ống sống ở vùng thắt lưng bị thu hẹp, các cấu trúc thần kinh sẽ bị chèn ép, dẫn đến đau nhức, tê bì hoặc yếu cơ.
Hẹp ống sống thắt lưng thường tiến triển chậm, ban đầu chỉ gây khó chịu nhẹ nhưng có thể trở thành bệnh mạn tính nếu không điều trị sớm.
2. Nguyên nhân gây hẹp ống sống thắt lưng
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng hẹp ống sống thắt lưng, phổ biến nhất gồm:
3. Triệu chứng của hẹp ống sống thắt lưng
Tùy mức độ hẹp, người bệnh có thể gặp:
4. Cách chẩn đoán hẹp ống sống thắt lưng
Bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng và chỉ định các xét nghiệm hình ảnh như:
5. Phương pháp điều trị hẹp ống sống thắt lưng
5.1. Điều trị bảo tồn
Áp dụng cho trường hợp nhẹ – trung bình:
Khi triệu chứng nặng hoặc không đáp ứng điều trị bảo tồn:
6. Phòng ngừa hẹp ống sống thắt lưng
7. Kết luận
Hẹp ống sống thắt lưng là gì? – Đây là tình trạng ống sống vùng thắt lưng bị thu hẹp, chèn ép dây thần kinh, gây đau và hạn chế vận động. Nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời, người bệnh hoàn toàn có thể cải thiện triệu chứng, duy trì khả năng vận động và tránh biến chứng nguy hiểm.
1. Hẹp ống sống thắt lưng là gì?
Ống sống là một khoảng trống chạy dọc theo cột sống, chứa tủy sống và dây thần kinh. Khi ống sống ở vùng thắt lưng bị thu hẹp, các cấu trúc thần kinh sẽ bị chèn ép, dẫn đến đau nhức, tê bì hoặc yếu cơ.
Hẹp ống sống thắt lưng thường tiến triển chậm, ban đầu chỉ gây khó chịu nhẹ nhưng có thể trở thành bệnh mạn tính nếu không điều trị sớm.
2. Nguyên nhân gây hẹp ống sống thắt lưng
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng hẹp ống sống thắt lưng, phổ biến nhất gồm:
- Thoái hóa cột sống: Tuổi tác khiến xương, sụn và dây chằng bị bào mòn, hình thành gai xương.
- Thoát vị đĩa đệm: Nhân nhầy đĩa đệm tràn ra ngoài, chèn vào ống sống.
- Dày dây chằng: Dây chằng vàng dày lên gây thu hẹp khoảng trống trong ống sống.
- Chấn thương cột sống: Gãy xương, trật khớp sau tai nạn.
- Dị tật bẩm sinh: Một số người sinh ra đã có ống sống nhỏ hơn bình thường.
3. Triệu chứng của hẹp ống sống thắt lưng
Tùy mức độ hẹp, người bệnh có thể gặp:
- Đau thắt lưng: Đau âm ỉ hoặc dữ dội, tăng khi đứng hoặc đi lại.
- Đau lan xuống chân: Cảm giác bỏng rát, tê hoặc châm chích dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa.
- Tê yếu chi dưới: Khó kiểm soát động tác, dễ vấp ngã.
- Giảm khả năng vận động: Đi lại khó khăn, phải dừng nghỉ khi đi được một đoạn ngắn.
4. Cách chẩn đoán hẹp ống sống thắt lưng
Bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng và chỉ định các xét nghiệm hình ảnh như:
- X-quang: Kiểm tra cấu trúc xương, phát hiện gai xương.
- MRI: Quan sát chi tiết mô mềm, dây thần kinh và đĩa đệm.
- CT Scan: Đánh giá mức độ thu hẹp và tổn thương xương.
5. Phương pháp điều trị hẹp ống sống thắt lưng
5.1. Điều trị bảo tồn
Áp dụng cho trường hợp nhẹ – trung bình:
- Thuốc giảm đau, kháng viêm.
- Vật lý trị liệu, kéo giãn cột sống.
- Tiêm ngoài màng cứng giảm đau và viêm.
Khi triệu chứng nặng hoặc không đáp ứng điều trị bảo tồn:
- Mổ mở giải ép (Laminectomy)
- Mổ nội soi giải ép
- Hợp nhất cột sống (Fusion) nếu cần cố định đoạn cột sống yếu
6. Phòng ngừa hẹp ống sống thắt lưng
- Tập luyện thường xuyên, đặc biệt là các bài tăng sức mạnh cơ lưng và cơ bụng.
- Giữ cân nặng hợp lý để giảm áp lực lên cột sống.
- Tránh mang vác nặng sai tư thế.
- Bổ sung canxi, vitamin D và omega-3 cho xương khớp khỏe mạnh.
7. Kết luận
Hẹp ống sống thắt lưng là gì? – Đây là tình trạng ống sống vùng thắt lưng bị thu hẹp, chèn ép dây thần kinh, gây đau và hạn chế vận động. Nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời, người bệnh hoàn toàn có thể cải thiện triệu chứng, duy trì khả năng vận động và tránh biến chứng nguy hiểm.
